I Zjazd SOCNGO za nami!

Za nami pierwszy, historyczny, zjazd uczestników pierwszej edycji Szkoły Odpowiedzialności Cyfrowej NGO. Mimo, że w tym przypadku słowo „zjazd” jest nieco na wyrost – ponieważ odbywał się online – to poziom integracji między uczestnikami był wyższy niż na niejednym spotkaniu stacjonarnym! Zajęcia w ramach modułu „Rzetelność” prowadzili: Wiktor Nowak (24 kwietnia) oraz Maciej Sopyło (25 kwietnia).

Pierwszy dzień Szkoły Odpowiedzialności Cyfrowej NGO rozpoczął się od poznania uczestników szkoły, z którymi przez 6 kolejnych miesięcy będziemy współpracować. Prowadzący zajęcia pierwszego dnia rozpoczął merytoryczną część spotkania od przedstawienia krótkiej historii dziennikarstwa i zmian w nim pojawiających się podczas rozwoju technologii. Następnym tematem były imponderabilia dziennikarstwa czyli rzetelność, bezstronność i etyka. Uczestnicy zastanawiali się czym jest rzetelność dziennikarska oraz jakie zasady etyczne powinny obowiązywać dziennikarzy. To pozwoliło zbudować podstawy wiedzy o dziennikarstwie i zbudować obraz idealnego przedstawiciela tego zawodu. Prowadzący zapoznał również uczestników z instytucją sprawozdania prasowego, szczególnie pod kątem ich działalności w organizacjach pozarządowych. Pokazane zostały również przykłady dobrego dziennikarstwa zarówno w Polsce, jak i za granicą. Kolejnym etapem zajęć była część dotycząca manipulacji i propagandy. Uczestnicy poznali te terminy, nauczyli się je rozpoznawać oraz wspólnie zastanawiali się jak daleko sięga propaganda medialna w szczególności w programach pozapolitycznych. W tej części poruszony został również temat linii redakcyjnej, jej przydatności lub nie dla współczesnych mediów oraz obywateli. Uczestnicy mieli także sformułować linię redakcyjną kilku największych mediów w kraju. Następny etap to zmiany dotychczasowego dziennikarstwa poprzez jego stopniowe przenoszenie się do sieci. Poruszone zostały tematy interaktywności treści, tzw. paywalla czy ograniczeń w komentowaniu artykułów na poszczególnych stronach. Przedstawiona została również droga do zarejestrowania tytułu prasowego co może być przydatne dla organizacji prowadzących swoje media, blogi, kanały na YouTube itd. Przedostatnim tematem zajęć pierwszego dnia była cenzura. Uczestnicy zaznajomili się z różnymi rodzajami cenzury a następnie zastanawiali się nad niedawnymi przykładami z polskich mediów, które przez opinię publiczną często były nazywane cenzurą. Na koniec przedstawione zostały dobre praktyki walki z nierzetelnym dziennikarstwem. Ponadto uczestnicy zastanawiali się jak mogą walczyć z nierzetelnością w swoich organizacjach.
Drugiego dnia zajęcia rozpoczęliśmy od przyjrzenia się pojęciom hejtu i mowy nienawiści. Podzieleni na grupy uczestnicy i uczestniczki mieli za zadanie zdecydować: „usunąć dany komentarz, czy go zostawić?”, a następnie uzasadnić swoją decyzję. Następnie przyjrzeliśmy się różnicy między oboma pojęciami i jej praktycznym konsekwencjom, w tym konsekwencjom dla aktywistów i aktywistek oraz organizacji pozarządowych. Po zdefiniowaniu pojęć wróciliśmy do komentarzy próbując zdecydować, które z nich są przykładami mowy nienawiści. W ostatniej części tego modułu zastanawialiśmy się jak aktywiści i aktywistki, obywatele i obywatelki, a także organizacje pozarządowe mogą reagować na hejt i mowę nienawiści – w roli świadków, osób poszkodowanych, sprawców/sprawczyń.
Kolejna część zajęć była kontynuacją rozmowy o treściach, których obecność w przestrzeni publicznej (w tym w sieci) bywa kłopotliwa i bywa zagrożeniem – rozmowa poświęcona była innym niż propaganda i fake news rodzajom nieprawdziwej informacji. Zajęcia oparte były na typologii infografiki CEO „Nie tylko fake news…”: https://media.ceo.org.pl/aktualnosci/nie-tylko-fake-newsy. Uczestnicy i uczestniczki szukali w grupach definicji i przykładów nieprawdziwych informacji innych niż fake newsy. Następnie zastanawialiśmy się, czy osobom odpowiedzialnym za marketing, w tym w trzecim sektorze, nie zdarza się czasem uciekać do takich właśnie form komunikacji.
W ostatniej części zastanawialiśmy się, jak w takim razie przyciągać odbiorców i odbiorczynie nie uciekając się do nieprawdy. Jak pisać atrakcyjnie i rzetelnie jednocześnie? Uczestnicy i uczestniczki tworzyli przykładowe treści i próbowali przenieść zastosowane metody opisu na rzeczywistość materiałów tworzonych przez ich organizacje.

Pierwszy zjazd jest już zatem historią. Niecierpliwie czekamy na kolejne spotkanie 15-16 maja!